DEL BANCO KUTXA BANK
21 de septiembre de 2011
INTRODUCCIÓN
ELA ha venido fijando su posición a lo largo de todo el proceso que ha
desembocado en la integración de las Cajas BBK, Kutxa y Vital con el Banco
BBK SAU (que asumió Cajasur) para crear un nuevo banco, denominado KUTXA
BANK.
Durante los últimos meses hemos elaborado diversos documentos, en los que
hemos criticado las formas en las que dicho proceso se ha llevado a cabo (falta
de transparencia y de consulta). También hemos reiterado nuestra oposición a
la forma de integración acordada, que ha sido la de constituir un Banco, con lo
que ello supone. Del mismo modo hemos demandado de las direcciones de las
Cajas el compromiso de que las condiciones de trabajo del personal que trabaja
en Hego Euskal Herria al servicio de la nueva entidad se decidan en un
convenio propio de dicho ámbito territorial.
No es objetivo de este documento repetir nuestras posiciones, sino realizar una
lectura actualizada de lo que realmente va a ser KUTXA BANK.
I- EL CONTEXTO: CRISIS FINANCIERA Y BANCARIZACIÓN DE LAS
CAJAS
El actual contexto financiero se puede resumir en los siguientes elementos:
La salud del sistema financiero es más que cuestionable. Es reconocido
por múltiples analistas y responsables políticos que no se está explicando
con transparencia la situación en la que se encuentran las diversas
entidades financieras. Existe un amplio consenso en señalar que la
realidad es mucho peor de lo que se dice, y que las “pruebas de estrés”,
que ya se ha decidido que deben volver a cambiarse, no reflejan con
rigor la pérdida de valor de los inmuebles o los riesgos reales de impago.
Un ejemplo del reconocimiento de esta mala salud es la gran cantidad
de dinero que se está poniendo a disposición de las entidades, como la
anunciada intervención coordinada entre el Banco Central Europeo, la
Reserva Federal de Estados Unidos, el Banco de Inglaterra, el Banco de
Japón y el Banco de Suiza, para prestar en los próximos meses
cantidades de dinero sin límite establecido.
El crédito de las instituciones financieras está muy restringido y muy
caro- El papel fundamental del sector financiero, que es el de proveer de
crédito a las familias y a las empresas, está cada vez más desatendido.
Los tipos de interés a los que se presta son muy altos, y las restricciones
al crédito son cada vez mayores. De esta forma, la economía productiva
se deteriora, al ser innumerables los casos en los que las necesidades de
financiación de proyectos razonables y viables no son atendidos por las
entidades financieras.
La actual crisis se generó, entre otras razones, por las políticas crediticias
y especulativas de las entidades financieras. Los gobiernos, entre
2
ayudas, avales y otras fórmulas han puesto a disposición de estas
entidades más de 3,1 billones de euros (3 veces el valor del PIB anual
del estado español). Esta inyección de dinero público ha llevado a lo que
ahora se denomina “la crisis de la deuda”, que se está haciendo pagar
con los recortes sociales y laborales a la clase trabajadora.
Los gobiernos se están preparando para realizar nuevas transferencias
económicas a las entidades financieras, con lo que la historia reciente se
va a reproducir e intensificar. Asimismo, se van a producir nuevas
restricciones del crédito. La anunciada recapitalización bancaria se quiere
hacer con dinero público. Teniendo en cuenta los límites del déficit
público, y la renuncia a una política fiscal justa, esto supone nuevos
recortes sociales.
La normativa aprobada en los últimos años por el gobierno español,
acordada con las direcciones de las Cajas de Ahorros (incluidas las
vascas), ha abierto la vía a la bancarización de las Cajas, a la entrada de
capital privado en las mismas y, en definitiva, a que cada vez haya
menos diferencias entre lo que es una Caja y lo que es un Banco. En
todo caso, la normativa no obliga a crear un banco, siendo ésta solo una
de las opciones, y no la más social precisamente.
La adquisición de CajaSur por la BBK, y el anuncio realizado por los
presidentes de las Cajas de la CAPV de la intención de seguir ganando
tamaño en el futuro a través, de filiales, compras o alianzas, muestra el
camino por el que quieren seguir. Tras el acuerdo con Bildu se insiste en
la misma dirección.
En esta coyuntura se echa mucho más de menos el papel que tienen que
jugar las Cajas de Ahorros como instituciones financieras públicas.
II- RELACIONES LABORALES EN KUTXA BANK: PRIMA EL MARCO
ESTATAL
En documentos anteriores hemos indicado cuáles son los planteamientos de
ELA respecto a las relaciones laborales en la nueva entidad fruto de la fusión.
Junto a las reivindicaciones concretas que afectan a las condiciones de trabajo,
ELA durante los últimos años ha venido exigiendo en los distintos convenios de
las Cajas el reconocimiento del ámbito vasco para todo el personal que trabaja
en Hego Euskal Herria.
En concreto, en el actual proceso de fusión, en la Mesa Laboral celebrada el
pasado 15 de septiembre planteamos que las Cajas debían aceptar una
consulta vinculante sobre esta materia. Sin embargo, las empresas no
aceptaron este planteamiento.
Esta cuestión no es nueva. Por ejemplo:
La amplia mayoría de la representación sindical de los trabajadores y
trabajadoras vascas demandó la apertura de la negociación de un
convenio propio, cumpliendo la normativa legal. La dirección de la BBK
se negó a ello. Prefería (y prefiere) el ámbito estatal de negociación, ya
3
que le permite peores condiciones de trabajo. Este tema está en
Magistratura.
Tras esta negativa, el 69% del personal vasco de la BBK apoyó su
demanda de negociar un convenio de ámbito vasco, lo que no es
respetado por la entidad.
ELA, en sus relaciones con las Cajas, ha constatado la nula voluntad de avanzar
en el objetivo de conseguir un convenio propio.
ELA es el sindicato mayoritario en Hego Euskal Herria en la suma de BBK, Kutxa
y Vital, con 32 representantes y el 30,29% de los votos. Conjuntamente con
LAB y ASPEN representamos el 51,84% de los votos en este ámbito.
Si se tienen en cuenta todos los trabajadores y trabajadoras del Estado, y
debido al sistema electoral, se produce la paradoja de que, por ejemplo, la
suma de ELA y LAB supera en votos a CCOO (36,12% frente al 35,53%) pero
CCOO cuenta con 89 delegados y delegadas, mientras que entre ELA y LAB nos
quedamos en 50. Es obvio que, gracias al sistema electoral, el marco estatal
ofrece a CCOO una representación sobredimensionada, que no se corresponde
con el apoyo de las y los trabajadores.
El acuerdo firmado entre las Cajas y Bildu, en lo que hace referencia en este
punto es, para ELA, dejar las cosas como están. En concreto, dicho acuerdo
señala que: “el Banco se compromete a aceptar la decisión de los trabajadores
sobre el ámbito de decisión”. Esta redacción es sumamente ambigua, ya que:
No hace referencia a quienes trabajan en Hego Euskal Herria. No se
garantiza en absoluto el ámbito vasco, ya que la decisión de los
trabajadores, dicho así, sin concretar el ámbito territorial es entendible
que se refiere a la de todo el personal que está en las oficinas de todo el
Estado español.
No se concreta cómo se formula la decisión de los trabajadores. ELA, así
como LAB, ha exigido la convocatoria de un referéndum vinculante en
Hego Euskal Herria para decidir el ámbito en que se tiene que negociar
el convenio de quienes trabajan aquí. El acuerdo no habla de
referendum, y se puede entender que la decisión de los trabajadores y
trabajadoras es la que fijen los sindicatos (además en el ámbito estatal).
La voluntad de avanzar en el ámbito estatal de negociación se ha concretado
en el acuerdo alcanzado en la denominada Mesa Laboral, en la que las Cajas y
las centrales mayoritarias en el ámbito estatal (CCOO, Pixkanaka y Grupo
Independiente de Vital) han acordado iniciar las negociaciones para que antes
de fin de 2013 se acuerde un convenio colectivo de ámbito estatal para todo el
personal al servicio de Kutxa bank. Es decir, que la misma semana que se hace
público el acuerdo entre Bildu y las Cajas se firma este otro acuerdo en la Mesa
Laboral, que indica claramente que se quiere firmar un convenio estatal. Los
hechos dan la razón a ELA en su valoración del acuerdo firmado por Bildu.
A juicio de ELA, la actuación de Bildu en esta materia supone:
4
Pretender hacer creer a la sociedad que se ha conseguido el respeto al
ámbito vasco de negociación. Si sirve de comparación, es como si decidir
el derecho de autodeterminación del pueblo vasco se dejase en manos
del parlamento español y/o de los partidos políticos estatales.
Si, como ha hecho público la formación, el respeto al referéndum es “lo
acordado con Bildu”, ésta debería, a nuestro juicio, haber dado por roto
el acuerdo. Nada de esto ha ocurrido.
Tanto las Cajas como Bildu sabían cuál ha sido la política de las
entidades en esta materia y cuál era la voluntad de las mismas. Por
tanto, el acuerdo alcanzado en la Mesa Laboral no es ninguna sorpresa
ni para ELA, ni debería serlo para Bildu ni, lógicamente, para las Cajas.
También nos llama la atención que el PNV critique el proyecto de Ley de Cajas
del Gobierno Vasco porque dicho proyecto da un papel importante a los
municipios de fuera de la CAPV en los que estén implantadas las Cajas, cuando
eso es lo que hacen en la práctica las entidades financieras en lo que afecta a
la representatividad sindical.
III- SE PERMITE LA ENTRADA DEL CAPITAL PRIVADO EN
KUTXABANK, CON CONDICIONES
Tanto el anterior acuerdo como el finalmente aprobado en los Consejos de
Administración recogen la voluntad de la entidad de mantener en manos de las
Cajas el 100% de la Sociedad Central de Kutxabank.
El primitivo Contrato de Integración, indicaba, al hilo de la Ley de Cajas, que en
todo caso deberían mantener un 51%, con el límite del 49% de capital privado
(la ley de Cajas señala que si el capital privado supera este valor debe crearse
una Fundación).
El acuerdo con Bildu supone la modificación de este apartado, mostrando el
compromiso de mantener en 100% de las acciones de la sociedad central en
manos de las Cajas. Sin embargo, este compromiso es matizado de manera
permanente:
El compromiso del 100% será “salvo que lo contrario sea exigido por
cualquier normativa aplicable o por un Organismo o Administración
competente”. Las reiteradas referencias a que las cosas serán así salvo
que la legislación u otros organismos digan otra cosa son un cajón de
sastre que da pie a actuaciones en sentido contrario.
Se recoge expresamente la posibilidad de entrada de capital privado o de
salida a bolsa, si bien es cierto que para ello se plantea que se deben
contar con el visto bueno de las 3 cajas.
No se establece limitación alguna a la entrada de capital privado a través
de filiales.
Las referencias a la autocartera obvian que la legalidad impide tener una
autocartera superior al 10% del capital social.
5
IV- OBRA SOCIAL: EL 30% DE LOS BENEFICIOS, SUBORDINADOS A
QUE KUTXA BANK CONSIDERE QUE LA SOLVENCIA SEA SUFICIENTE
La fusión y creación de un Banco hace que las Cajas se queden, como única
función, con la gestión de la obra social. Las actividades financieras, los activos
o el personal (excepto el de la obra social) pasan al Banco.
Una crítica muy general y asumida sobre el proceso de bancarización era que la
labor social de las Cajas se iba a reducir. Esta reflexión va más allá de la
afirmación de que la obra social de las Cajas iba a perder peso. No se trata solo
de cuánto dinero se destina al apartado de Obra Social (y al debate de qué
programas se recogen bajo este epígrafe). Competir como un Banco más,
supone perder la función social de compromiso con el tejido productivo, con las
necesidades sociales de la población. Esto significa primar la maximización de la
cuenta de resultados sobre otros elementos de solidaridad e implicación
económica que tenían las Cajas en su origen. Por tanto, la bancarización
acordada supone un retroceso innegable en todos estos aspectos.
Respecto a la Obra Social, lo acordado dice que se destinará a ella al menos el
30% de los beneficios del banco, “siempre que la solvencia financiera de la
Sociedad Central y las normas regulatorias aplicables lo permitan”. Es decir, que
se deja la puerta abierta a destinar a obra social un porcentaje inferior,
aludiendo a un término ambiguo e interpretable como es el de que la solvencia
financiera lo requiera. Llama la atención que no se defina qué se entiende por
solvencia financiera, a pesar de que existen ratios que pueden tomarse como
referencia, y que tampoco se fije un valor numérico específico. No hacerlo
supone que será decidido de manera discrecional por la dirección de la nueva
entidad.
Tampoco puede pasar por alto la referencia a que “las normas regulatorias
aplicables lo permitan”. La posibilidad que esta afirmación conlleva para limitar
la obra social no escapa a nadie, como hemos señalado anteriormente.
Si bien es cierto que el acuerdo anterior al firmado con Bildu recogía que el
compromiso del 30% era solo para 3 años, y que ahora no existe esa limitación
temporal, el resto del texto que trata sobre la obra social no ha sufrido
cambios. Por tanto, la mejora acordada con Bildu no exime de la crítica de
fondo antes mencionada.
Además, cabe señalar que el acuerdo final también recoge la redacción
anteriormente existente que indica el compromiso para los próximos 3 años de
que, si se cumplen determinados requisitos, se supere ese porcentaje. Esto
tiene que ver con que los compromisos adquiridos hacen prever la necesidad de
superar ese 30%. Por tanto, el 30% de beneficio destinado a obra social no
marca, precisamente, una intención de dar más peso a la obra social, sino de lo
contrario.
6
V- CONCLUSIONES
ELA rechaza la creación de Kutxa Bank, debido a:
Es un paso más dentro de las reformas emprendidas en el sector
financiero, que tienen por objeto la privatización de todo el sector,
restando eficacia a un sector como el de las Cajas que debiera tener
como objetivo equilibrar la hegemonía financiera del sector privado. La
crisis se ha generado por la desregulación financiera, el creciente papel
de la economía especulativa y la primacía de la ideología del libre
mercado. Un mayor peso y control público de las Cajas era necesario, y
en lugar de ello se opta por la bancarización.
Las constantes menciones a lo que obliguen en el futuro la normativa
aplicable o determinados organismos, realizadas en el actual contexto de
privatizaciones, muestra que las entidades son conscientes de que se va
a avanzar en esta dirección.
La bancarización ha sido la decisión previa de partida, desechando otras
alternativas. ELA consideraba y considera que la fusión de las Cajas en
una nueva Caja es lo más adecuado. La conversión en Banco supone
renunciar a una referencia en un contexto de desregulación creciente.
No se cierran las puertas a la entrada del capital privado. Al contrario,
esta posibilidad se deja abierta y se establecen los mecanismos para
llevarlo a cabo.
Aumentar de tamaño no es ninguna solución. Entidades de gran tamaño
han caído y, como hemos mencionado, la salud de la gran banca
europea no es, precisamente, envidiable.
La función social de las Cajas de Ahorro sale perjudicada, lo que no solo
afecta a la Obra Social. Destinar el 30% de los beneficios a este
apartado dependerá de la voluntad de Kutxa Bank, que siempre podrá
eludir este compromiso interpretando que es necesario reforzar su
solvencia financiera.
El Contrato de Integración no reconoce el derecho de los trabajadores y
trabajadoras de las Cajas de Hego Euskal Herria a contar con un
convenio propio. Además, el acuerdo alcanzado en la Mesa Laboral
especifica el compromiso de las Cajas de firmar, antes de finalizar 2013,
un convenio estatal para el conjunto de los trabajadores y trabajadoras
de Kutxa Bank.
El proceso se ha llevado a cabo con total opacidad, sin debate social.
Esta forma de hacer las cosas, en las que no se tiene en cuenta a las
organizaciones sociales y sindicales, ha sido la opción de las Cajas, y de
todos los partidos políticos. Bildu tampoco ha hablado con ELA antes del
acuerdo firmado.
No se garantiza una dotación estable para la obra social.
Para ELA los acuerdos son buenos o malos en función de sus contenidos,
no por quiénes los suscriben.
Por todo lo expuesto, ELA ha fijado su posición de votar que no a esta
Integración, tanto en los Consejos de Administración de las Cajas de las que
forma parte como en las Asambleas de las mismas.
ELA, KUTXA BANK BANKUAREN SORRERA DELA-ETA
2011ko irailaren 21a
1
O- SARRERA
ELAk bere jarrera adierazi izan du Kutxa Bank izeneko bankua sortzeko izan den
prozesuan; banku berria BBKk, Kutxak eta Vitalek Cajasur bereganatu zuen BBK
SAU bankuarekin bat egitean sortu da.
Azken hiletan hainbat agiritan kargu hartu diogu prozesua egiteko erari
(gardentasunik eta kontsultarik gabea izan baita). Halaber, behin eta berriz
agertu dugu hautatu den bat egiteko moduaren aurkako jarrera, bankua
sortzearen aurkakoa alegia, horrek dakarrena medio. Kutxetako zuzendaritzei,
gainera, exijitu izan diegu erakunde berrian Hego Euskal Herrian lan egingo
dutenen baldintzak esparru honetako hitzarmen batean finkatuko direlako
konpromisoa.
Agiri honetan gure jarrera horiek ez ditugu berriro jasoko; gure asmoa KUTXA
BANK benetan zer izango den azaltzea da, azterketa eguneratuta.
I- TESTUINGURUA: FINANTZA-KRISIA ETA KUTXEN BANKARIZAZIOA
Finantzak egun honako egoeran daude:
· Finantza-sistemaren osasuna oso zalantzazkoa da. Ikertzaile eta
arduradun politiko askok aitortzen dute ez dela gardentasunez azaltzen
finantza-erakundeak zein egoeratan dauden. Asko bat datoz esaterakoan
errealitatea esaten dena baino askoz okerragoa dela, eta “estres frogek”
-hauek berriro aldatu beharra dagoela erabaki dute- ez dutela zehatz
islatzen higiezinen balio galera edo ez ordaintzearen arrisku erreala.
· Osasun txar hori adierazten dute, adibidez, erakundeen esku jartzen ari
diren dirutzak; hala, Europako Banku Zentralak, AEBetako Erreserba
Federalak, Ingalaterrako Bankuak, Japoniako Bankuak eta Suitzako
Bankuek esku-hartze koordinatua egingo dute: hurrengo hiletan aurrez
ezarritako mugarik gabe mailegatuko dute dirua.
· Finantza-erakundeek kreditu oso gutxi eta oso garesti ari dira ematen.
Finantza-sektoreak bere eginbehar nagusia, familiei eta enpresei kreditua
ematea, gero eta utziagoa dauka. Maileguetarako interes-tasa oso altuak
ezartzen dituzte, eta kreditua gero eta gehiago mugatzen dute. Honela
ekonomia produktiboak okerrera egiten du, finantza-erakundeek ez baitio
dirurik eskaintzen hainbat eta hainbat proiekturi, hauek zentzuzko eta
bideragarri izanagatik.
· Egungo krisia besteak beste finantza-erakundeen kreditu eta espekulazio
politiken ondorioa da. Gobernuek laguntza, berme eta beste bide
batzutatik erakunde hauen esku 3,1 bilioitik gora jarri dute (hots,
espainiar estatuko urteko BPGaren hiru halakoa). Diru publiko kopuru
honen ondorioa da orain “zorraren krisia” esaten diotena, zeinak bera
ordaintzearren langile-klaseari ezarritako murrizketa sozial eta laboralak
ekarri baititu.
2
· Gobernuak prestatzen ari dira finantza-erakundeei transferentzia
ekonomiko gehiago egiteko; azken aldiko historia errepikatu eta
areagotu egingo da, beraz. Halaber, kreditua are gehiago murriztuko
dute. Bankuak berkapitalizatzeko diru publikoa erabiltzeko asmoa dute.
Defizit publikoaren mugak aintzat hartuta, eta jakinik zerga-politika
bidezko bat baztertu egiten dela, horrek murrizketa sozial gehiago
ekarriko du.
· Espainiako Gobernuak azken urteetan onartu dituen arauek –aurrezkikutxetako
zuzendaritzekin hitzartuak, euskal kutxetakoak barne– kutxen
bankarizazioari bide eman diote, beroietan kapital pribatua sartzeko
aukerari; hots, kutxa eta bankuen arteko desberdintasuna gero eta
txikiagoa izango da. Nolanahi ere, legeak ez du esaten banku bat sortzea
derrigorrezko denik; hau aukeretako bat besterik ez da, eta ez sozialena.
· BBKk Caja Sur erosteak edota EAEko kutxetako presidenteek iragarri
dutenak –etorkizunean filial, erosketa edo aliantza bidez hazteko asmoa–
argi erakusten du zein bidetatik jo nahi duten. Bildurekin hitzartu dutena
ikusirik, bide beretik doaz.
· Une honetan askoz nabarmenagoa da aurrezki-kutxek beren gain hartu
beharko luketen egitekoa, finantza-erakunde publikoena, erabat utzita
dagoela.
II- LAN-HARREMANAK KUTXA BANKEN: ESTATU-ESPARRUA LEHENIK
Aurreko agirietan aipatu izan ditugu bat egitearen fruitu izango den erakundean
ELAk lan-harremanei buruz zer espero duen. Lan-baldintzen inguruko
aldarrikapen konkretuez gainera, ELAk azken urteotan kutxetako hitzarmenetan
euskal esparrua aldarrikatu izan du Hego Euskal Herrian lan egiten duten
guztientzat.
Hain zuzen, oraingo bat egite prozesuan, irailaren 15ean bildu zen Mahai
Laboralean esan genuen kutxek gai honekiko kontsulta lotesle bat onartu behar
zutela, baina enpresek hau ez zuten onartu.
Kontu hau ez da berria. Esaterako,
· euskal langileen ordezkari sindikal gehienek bertoko hitzarmen bat
negoziatzen hastea eskatu zuten, legeetan ezarritakoa betez. BBKko
zuzendaritzak ukatu egin zuen aukera hau. Nahiago du negoziatzeko
estatu-esparrua, horrela lan-baldintza okerragoak ezar baititzake. Gai
hau auzitara eraman dugu.
· Uko honen ondoren, BBKko euskal langileen %69ak bat egin zuen
bertoko hitzarmen bat negoziatzeko eskariarekin, baina erakundeak ez
du errespetatzen.
Kutxekiko harremanetan, ELAk ikusi du hitzarmen propioa lortzeko helburura
jotzeko ez dagoela borondaterik.
3
BBK, Kutxa eta Vital batuta ELA sindikatu nagusia da Hego Euskal Herrian: 32
ordezkari eta botoen %30,29 ditu. LABekin eta ASPENekin batera esparru
honetako botoen %51,84 daukagu.
Estatuko langile guztiak aintzat hartuz gero, hauteskunde sistema medio,
paradoxa bat gertatzen da: ELAk eta LABek batera CCOOek baino boto gehiago
jaso dute (%36,12 eta %35,53, hurrenez-hurren), baina CCOOek 89 ordezkari
ditu, eta ELAk eta LABek batera, 50. Begibistakoa da hauteskunde sistemari
esker estatu-esparruak CCOOei gehiegizko ordezkaritza ematen diola, zeina ez
baitator bat langileen babesarekin.
ELAren irudiko, Kutxek eta Bilduk sinatu zuten akordioak gauzak bere horretan
uzten ditu puntu honekiko. Hain zuzen, akordioak dio “Bankuak erabakitzeko
esparruari buruz langileek erabakitakoa onartuko duela agintzen du”. Idazkera
hau oso anbiguoa da, izan ere:
· Ez ditu Hego Euskal Herriko langileak aipatzen. Ez da inondik ere euskal
esparrua bermatzen, langileen erabakia hala aipatuta, lurralde-esparrurik
zehaztu gabe, uler baitaiteke espainiar estatuko bulego guztietan
daudenei buruz ari dela.
· Ez da zehazten langileen erabakia nola adieraziko den. ELAk eta LABek
Hego Euskal Herrian erreferendum lotesle bat deitzea exijitu dute, berton
lan egiten dutenen hitzarmena zein esparrutan negoziatu behar den
ebazteko. Akordioan, ordea, ez da erreferendumik aipatzen, eta uler
daiteke langileen erabakia sindikatuek adierazitakoa izango dela (estatu
mailan, noski).
Mahai Laboralean sinatu den akordioak islatzen du negoziatzeko estatuesparruan
sakontzeko borondatea; mahai horretan kutxek eta estatu mailan
nagusi diren sindikatuek (CCOO, Pixkanaka eta Vitaleko Grupo Independiente)
erabaki dute negoziazioei ekingo dietela 2013 amaitu baino lehenago Kutxa
Bankeko langile guztientzako estatu-esparruko hitzarmen kolektibo bat
adosteko. Hots, Bilduren eta kutxen arteko akordioa ezagutzera eman duten
aste berean Mahai Laboralean beste akordio hau sinatu da, eta honek argi
uzten du estatu mailako hitzarmena dela helburua. Gertakariek ELAri arrazoia
eman diote Bilduk sinatu zuen akordioari buruz zuen iritziari dagokionez.
ELAren ustez, Bilduren jokabidea gai honetan honakoa izan da:
· Gizarteari sinetsarazi nahi izan dio negoziatzeko euskal esparrua aintzat
hartuko dela lortu izana. Alderatzekotan, antzeko zerbait litzateke esatea
Euskal Herriaren autodeterminazio eskubidea espainiar parlamentuaren
edo alderdi politikoen esku utzi dela.
· Bilduk esan duen legez, berak sinatu duen akordioak erreferenduma
aintzat hartzea esan nahi badu, akordioa hautsitzat jo behar izango
zukeen. Baina ez da halakorik gertatu.
· Kutxek eta Bilduk bazekiten erakundeon politika gai honekiko zein izan
den, baita beren borondatea ere. Hortaz, Mahai Laboralean iritsitako
akordioa ez da inola ere ezustean etorri ELArentzat, eta Bildu zein
kutxentzat ere ez litzateke harritzekoa izan beharko.
4
Deigarria da ere EAJk Eusko Jaurlaritzaren Kutxei buruzko legegaiari kritika
egitea, hain zuzen kutxak ezarrita dauden hirietako EAEtik kanpoko udalei zer
esana ematen dielako, izan ere, finantz-erakunde hauek horrelaxe jokatzen
baitute praktikan ordezkaritza sindikalari dagokionez.
III- KUTXABANKEN KAPITAL PRIBATUA SARTZEKO AUKERA
AHALBIDETZEN DA, BALDINTZA BATZUREKIN
Aurreko akordioak zein Administrazio-Kontseiluek azkenean onartu zutenak
diote erakundearen borondatea dela Kutxabankeko Sozietate Zentralaren %100
bere esku izatea.
Bat egiteko hastapeneko kontratuak zioen, Kutxen Legearen harira, nolanahi
ere %51 izan behar zutela beren esku, eta kapital pribatuak ezin zuela %49
gainditu (Kutxen legeak dio kapital pribatua ehuneko hortatik gorakoa bada
fundazio bat sortu behar dela).
Bildurekin sinatutako akordioak atal hau aldatzea dakar: sozietate zentralaren
akzioen %100 kutxen esku izango delako konpromisoa jasotzen da. Alabaina,
konpromisoa behin eta berriz zehazten da:
· Konpromisoa %100 izatea da, “baldin eta ezarri beharreko beste edozein
araudik, edota ahalmena duen erakunde zein administrazioren batek
aurkakoa exijitzen ez badute”. Behin eta berriz aipatzea gauzak horrela
izango direla, baldin eta legeek edota beste erakunde batzuk besterik
esaten ez badute, hondorik gabeko zakua da, kontrako erabakiak
hartzeko aitzakia ematen dutenak.
· Kapital pribatuaren sarrera edo Burtsara irteteko aukera berariaz
aipatzen dira, baina egia da ere aipatzen dela horretarako hiru kutxen
oniritzia beharrezkoa izango dela.
· Ez zaio inongo mugarik ezartzen filialen bidez gerta daitekeen kapital
pribatuaren sarrerari.
· Autokartera aipatzen denean saihestu egiten da legeak galarazi egiten
duela hura kapital sozialaren %10etik gorakoa izatea.
IV- GIZARTE-EKINTZA: ETEKINEN %30, KUTXA BANKEK KAUDIMENA
NAHIKOA DELA IRIZTEN BADU
Bat egitearen eta banku bat sortzearen ondorioa da kutxentzat egiteko bakarra
geratzen dela, gizarte-ekintzaren kudeaketa. Finantza-jarduerak, aktiboak eta
langileak (gizarte-ekintzakoa izan ezik) bankura pasatzen dira.
Bankarizazio prozesuari egiten zitzaion kritika orokorra eta oso zabaldua zen
kutxen gizarte-ekintza gutxitu egingo zela, baina ez soilik tamaina murriztearen
ondorioz. Kontua ez baita soilik gizarte-ekintzara zenbat diru bideratzen den
(edota atal honetan zein programa sartzen den). Beste edozein bankuren gisan
lehiatzeak funtzio soziala galtzea dakar, ekoizpen-sarearekiko edota herritarren
5
beharrizanekiko konpromisoa ahultzea. Honek esan nahi du emaitza-kontua
maximizatu beharra gailentzen zaiola jatorrian kutxek zuten asmoari, hots,
solidaritateari eta esku-hartze ekonomikoari. Beraz, erabaki den bankarizazioa
hauekiko guztiekiko begibistako atzerakada da.
Gizarte-ekintzari dagokionez, akordioak dio hartara bideratuko dela gutxienik
bankuaren etekinen %30, “betiere Sozietate Zentralaren finantz-kaudimenak
eta ezarri beharreko arau erregulatzaileek ahalbidetzen badute”. Hots, gizarteekintzarako
portzentaje txikiagoa uzteko aukera irekitzen da, zalantzazko
esamolde batekin, finantz-kaudimenak aukera ematea. Harritzekoa da ez
definitzea finantz-kaudimena zer den, erreferentzia gisa har daitezkeen ratioak
badauden arren, edota zenbaki-kopuru jakinik ez ematea. Honek esan nahi du
erakunde berriaren zuzendaritzak nahierara erabakiko duela.
Aipatu beharrekoa da ere “ezarri beharreko arau erregulatzaileek ahalbidetzen
badute” esaldia. Edonork ikus dezake honek gizarte-ekintza murrizteko aukera
ematen duela, arestian aipatu dugun legez.
Egia da Bildurekin sinatu aurreko akordioan etekinen %30a gizarte-ekintzara
bideratzeko konpromisoa hiru urtetara mugatuta zegoela, eta oraingoan muga
hori ez dagoela, baina gainerako testuan ez da aldaketarik izan. Horrenbestez,
Bildurekin sartutako hobekuntzak ez du kentzen arestian aipatu den sakoneko
kritika.
Gainera, aipa daiteke azken akordioan aurreko testuaren zati bat ere jasota
dagoela, hots, datozen hiru urteetan baldintza jakin batzuk betez gero
portzentaje hori gaindituko delako konpromisoa adierazten da. Honek esan nahi
du indarrean diren betebeharren ondorioz agian %30a gainditzea ezinbestekoa
izango dela. Beraz, gizarte-ekintzara etekinen %30 bideratzeak ez du, prezeski,
atal hau indartzeko asmorik adierazten, kontrakoa baizik.
V- ONDORIOAK
ELA Kutxa Banken sorreraren aurka dago, honako arrazoiengatik:
· Finantza-sektorean hasitako erreformen harian beste urrats bat da;
horien xedea sektore guztia pribatizatzea da, eta kutxen sektoreari
eraginkortasuna kentzen diote, hauen helburua arlo pribatuaren finantzahegemonia
orekatzea izan beharko lukeenean. Krisia finantzen
desarautzeak, ekonomia espekulatiboaren pisu gero eta handiagoak eta
merkatu librearen ideologiaren nagusitasunak ekarri du. Kutxen pisu
handiagoa eta kontrol publiko areagotua beharrezkoa zen, eta horren
ordez bankarizazioa erabaki dute.
· Egungo testuingurua pribatizazioena izanik, behin eta berriz esatea
araudiak edo erakunde jakin batzuk agintzen dutenaren esanetara
egongo direla adierazten du erakundeek badakitela norabide horretan
joatekoak direla.
6
· Bankarizazioa aurrez hartutako hasierako erabakia izan da, eta beste
aukera batzuk baztertu egin dira. ELAren iritziz kutxak bat egitea eta
kutxa berri bat sortzea zela irtenbiderik egokiena. Banku bihurtzearekin
desarautzea gero eta handiagoa den une honetan erreferentzia bat
galtzen da.
· Kapital pribatua sartzeko aukera ez da ixten. Aitzitik, irekita uzten da eta
egiteko bideak ere zehazten dituzte.
· Tamainaz haztea ez da inongo irtenbidea. Erakunde erraldoiak jausi izan
dira eta, aipatu dugun legez, Europako banku handien osasuna ez da
inola ere ona.
· Aurrezki-kutxen egiteko soziala kaltetuta geratzen da, eta ez bakarrik
gizarte-ekintza. Atal honetara etekinen %30a bideratzea Kutxa Banken
esku izango da, eta beronek beti izango du konpromisoa saihesteko
modua, finantz-kaudimena hobetu beharra argudiatuta.
· Bat-egite kontratuak kutxetako Hego Euskal Herriko langileei ez die
hitzarmen propio bat izateko eskubiderik aitortzen. Gainera, Mahai
Laboraleko akordioak zehazten du kutxek 2013 amaierarako estatu
mailako hitzarmen bat sinatzeko konpromisoa hartu dutela, Kutxa
Bankeko langile guztientzat.
· Prozesua ezkutukoa izan da, goitik behera, inongo eztabaida sozialik
gabea. Gauzak egiteko era hau, erakunde sozial eta sindikalak aintzat
hartzen ez dituena, kutxen hautua izan da, baina baita alderdi politiko
guztiena ere. Bilduk akordioa sinatu aurretik ez du ELArekin hitz egin.
· Ez da bermatzen gizarte-ekintzarako baliabide egonkorrik.
· ELAren ustez akordioak onak edo txarrak edukien arabera izango dira, ez
sinatzaileak nor diren ikusita.
Horregatik guztiagatik, ELAk ezezko botoa emango du bat-egite honen
aurka, parte hartzen duen Kutxetako Administrazio-Kontseiluetan, zein
Batzar orokorretan.
2011ko irailaren 21a
1
O- SARRERA
ELAk bere jarrera adierazi izan du Kutxa Bank izeneko bankua sortzeko izan den
prozesuan; banku berria BBKk, Kutxak eta Vitalek Cajasur bereganatu zuen BBK
SAU bankuarekin bat egitean sortu da.
Azken hiletan hainbat agiritan kargu hartu diogu prozesua egiteko erari
(gardentasunik eta kontsultarik gabea izan baita). Halaber, behin eta berriz
agertu dugu hautatu den bat egiteko moduaren aurkako jarrera, bankua
sortzearen aurkakoa alegia, horrek dakarrena medio. Kutxetako zuzendaritzei,
gainera, exijitu izan diegu erakunde berrian Hego Euskal Herrian lan egingo
dutenen baldintzak esparru honetako hitzarmen batean finkatuko direlako
konpromisoa.
Agiri honetan gure jarrera horiek ez ditugu berriro jasoko; gure asmoa KUTXA
BANK benetan zer izango den azaltzea da, azterketa eguneratuta.
I- TESTUINGURUA: FINANTZA-KRISIA ETA KUTXEN BANKARIZAZIOA
Finantzak egun honako egoeran daude:
· Finantza-sistemaren osasuna oso zalantzazkoa da. Ikertzaile eta
arduradun politiko askok aitortzen dute ez dela gardentasunez azaltzen
finantza-erakundeak zein egoeratan dauden. Asko bat datoz esaterakoan
errealitatea esaten dena baino askoz okerragoa dela, eta “estres frogek”
-hauek berriro aldatu beharra dagoela erabaki dute- ez dutela zehatz
islatzen higiezinen balio galera edo ez ordaintzearen arrisku erreala.
· Osasun txar hori adierazten dute, adibidez, erakundeen esku jartzen ari
diren dirutzak; hala, Europako Banku Zentralak, AEBetako Erreserba
Federalak, Ingalaterrako Bankuak, Japoniako Bankuak eta Suitzako
Bankuek esku-hartze koordinatua egingo dute: hurrengo hiletan aurrez
ezarritako mugarik gabe mailegatuko dute dirua.
· Finantza-erakundeek kreditu oso gutxi eta oso garesti ari dira ematen.
Finantza-sektoreak bere eginbehar nagusia, familiei eta enpresei kreditua
ematea, gero eta utziagoa dauka. Maileguetarako interes-tasa oso altuak
ezartzen dituzte, eta kreditua gero eta gehiago mugatzen dute. Honela
ekonomia produktiboak okerrera egiten du, finantza-erakundeek ez baitio
dirurik eskaintzen hainbat eta hainbat proiekturi, hauek zentzuzko eta
bideragarri izanagatik.
· Egungo krisia besteak beste finantza-erakundeen kreditu eta espekulazio
politiken ondorioa da. Gobernuek laguntza, berme eta beste bide
batzutatik erakunde hauen esku 3,1 bilioitik gora jarri dute (hots,
espainiar estatuko urteko BPGaren hiru halakoa). Diru publiko kopuru
honen ondorioa da orain “zorraren krisia” esaten diotena, zeinak bera
ordaintzearren langile-klaseari ezarritako murrizketa sozial eta laboralak
ekarri baititu.
2
· Gobernuak prestatzen ari dira finantza-erakundeei transferentzia
ekonomiko gehiago egiteko; azken aldiko historia errepikatu eta
areagotu egingo da, beraz. Halaber, kreditua are gehiago murriztuko
dute. Bankuak berkapitalizatzeko diru publikoa erabiltzeko asmoa dute.
Defizit publikoaren mugak aintzat hartuta, eta jakinik zerga-politika
bidezko bat baztertu egiten dela, horrek murrizketa sozial gehiago
ekarriko du.
· Espainiako Gobernuak azken urteetan onartu dituen arauek –aurrezkikutxetako
zuzendaritzekin hitzartuak, euskal kutxetakoak barne– kutxen
bankarizazioari bide eman diote, beroietan kapital pribatua sartzeko
aukerari; hots, kutxa eta bankuen arteko desberdintasuna gero eta
txikiagoa izango da. Nolanahi ere, legeak ez du esaten banku bat sortzea
derrigorrezko denik; hau aukeretako bat besterik ez da, eta ez sozialena.
· BBKk Caja Sur erosteak edota EAEko kutxetako presidenteek iragarri
dutenak –etorkizunean filial, erosketa edo aliantza bidez hazteko asmoa–
argi erakusten du zein bidetatik jo nahi duten. Bildurekin hitzartu dutena
ikusirik, bide beretik doaz.
· Une honetan askoz nabarmenagoa da aurrezki-kutxek beren gain hartu
beharko luketen egitekoa, finantza-erakunde publikoena, erabat utzita
dagoela.
II- LAN-HARREMANAK KUTXA BANKEN: ESTATU-ESPARRUA LEHENIK
Aurreko agirietan aipatu izan ditugu bat egitearen fruitu izango den erakundean
ELAk lan-harremanei buruz zer espero duen. Lan-baldintzen inguruko
aldarrikapen konkretuez gainera, ELAk azken urteotan kutxetako hitzarmenetan
euskal esparrua aldarrikatu izan du Hego Euskal Herrian lan egiten duten
guztientzat.
Hain zuzen, oraingo bat egite prozesuan, irailaren 15ean bildu zen Mahai
Laboralean esan genuen kutxek gai honekiko kontsulta lotesle bat onartu behar
zutela, baina enpresek hau ez zuten onartu.
Kontu hau ez da berria. Esaterako,
· euskal langileen ordezkari sindikal gehienek bertoko hitzarmen bat
negoziatzen hastea eskatu zuten, legeetan ezarritakoa betez. BBKko
zuzendaritzak ukatu egin zuen aukera hau. Nahiago du negoziatzeko
estatu-esparrua, horrela lan-baldintza okerragoak ezar baititzake. Gai
hau auzitara eraman dugu.
· Uko honen ondoren, BBKko euskal langileen %69ak bat egin zuen
bertoko hitzarmen bat negoziatzeko eskariarekin, baina erakundeak ez
du errespetatzen.
Kutxekiko harremanetan, ELAk ikusi du hitzarmen propioa lortzeko helburura
jotzeko ez dagoela borondaterik.
3
BBK, Kutxa eta Vital batuta ELA sindikatu nagusia da Hego Euskal Herrian: 32
ordezkari eta botoen %30,29 ditu. LABekin eta ASPENekin batera esparru
honetako botoen %51,84 daukagu.
Estatuko langile guztiak aintzat hartuz gero, hauteskunde sistema medio,
paradoxa bat gertatzen da: ELAk eta LABek batera CCOOek baino boto gehiago
jaso dute (%36,12 eta %35,53, hurrenez-hurren), baina CCOOek 89 ordezkari
ditu, eta ELAk eta LABek batera, 50. Begibistakoa da hauteskunde sistemari
esker estatu-esparruak CCOOei gehiegizko ordezkaritza ematen diola, zeina ez
baitator bat langileen babesarekin.
ELAren irudiko, Kutxek eta Bilduk sinatu zuten akordioak gauzak bere horretan
uzten ditu puntu honekiko. Hain zuzen, akordioak dio “Bankuak erabakitzeko
esparruari buruz langileek erabakitakoa onartuko duela agintzen du”. Idazkera
hau oso anbiguoa da, izan ere:
· Ez ditu Hego Euskal Herriko langileak aipatzen. Ez da inondik ere euskal
esparrua bermatzen, langileen erabakia hala aipatuta, lurralde-esparrurik
zehaztu gabe, uler baitaiteke espainiar estatuko bulego guztietan
daudenei buruz ari dela.
· Ez da zehazten langileen erabakia nola adieraziko den. ELAk eta LABek
Hego Euskal Herrian erreferendum lotesle bat deitzea exijitu dute, berton
lan egiten dutenen hitzarmena zein esparrutan negoziatu behar den
ebazteko. Akordioan, ordea, ez da erreferendumik aipatzen, eta uler
daiteke langileen erabakia sindikatuek adierazitakoa izango dela (estatu
mailan, noski).
Mahai Laboralean sinatu den akordioak islatzen du negoziatzeko estatuesparruan
sakontzeko borondatea; mahai horretan kutxek eta estatu mailan
nagusi diren sindikatuek (CCOO, Pixkanaka eta Vitaleko Grupo Independiente)
erabaki dute negoziazioei ekingo dietela 2013 amaitu baino lehenago Kutxa
Bankeko langile guztientzako estatu-esparruko hitzarmen kolektibo bat
adosteko. Hots, Bilduren eta kutxen arteko akordioa ezagutzera eman duten
aste berean Mahai Laboralean beste akordio hau sinatu da, eta honek argi
uzten du estatu mailako hitzarmena dela helburua. Gertakariek ELAri arrazoia
eman diote Bilduk sinatu zuen akordioari buruz zuen iritziari dagokionez.
ELAren ustez, Bilduren jokabidea gai honetan honakoa izan da:
· Gizarteari sinetsarazi nahi izan dio negoziatzeko euskal esparrua aintzat
hartuko dela lortu izana. Alderatzekotan, antzeko zerbait litzateke esatea
Euskal Herriaren autodeterminazio eskubidea espainiar parlamentuaren
edo alderdi politikoen esku utzi dela.
· Bilduk esan duen legez, berak sinatu duen akordioak erreferenduma
aintzat hartzea esan nahi badu, akordioa hautsitzat jo behar izango
zukeen. Baina ez da halakorik gertatu.
· Kutxek eta Bilduk bazekiten erakundeon politika gai honekiko zein izan
den, baita beren borondatea ere. Hortaz, Mahai Laboralean iritsitako
akordioa ez da inola ere ezustean etorri ELArentzat, eta Bildu zein
kutxentzat ere ez litzateke harritzekoa izan beharko.
4
Deigarria da ere EAJk Eusko Jaurlaritzaren Kutxei buruzko legegaiari kritika
egitea, hain zuzen kutxak ezarrita dauden hirietako EAEtik kanpoko udalei zer
esana ematen dielako, izan ere, finantz-erakunde hauek horrelaxe jokatzen
baitute praktikan ordezkaritza sindikalari dagokionez.
III- KUTXABANKEN KAPITAL PRIBATUA SARTZEKO AUKERA
AHALBIDETZEN DA, BALDINTZA BATZUREKIN
Aurreko akordioak zein Administrazio-Kontseiluek azkenean onartu zutenak
diote erakundearen borondatea dela Kutxabankeko Sozietate Zentralaren %100
bere esku izatea.
Bat egiteko hastapeneko kontratuak zioen, Kutxen Legearen harira, nolanahi
ere %51 izan behar zutela beren esku, eta kapital pribatuak ezin zuela %49
gainditu (Kutxen legeak dio kapital pribatua ehuneko hortatik gorakoa bada
fundazio bat sortu behar dela).
Bildurekin sinatutako akordioak atal hau aldatzea dakar: sozietate zentralaren
akzioen %100 kutxen esku izango delako konpromisoa jasotzen da. Alabaina,
konpromisoa behin eta berriz zehazten da:
· Konpromisoa %100 izatea da, “baldin eta ezarri beharreko beste edozein
araudik, edota ahalmena duen erakunde zein administrazioren batek
aurkakoa exijitzen ez badute”. Behin eta berriz aipatzea gauzak horrela
izango direla, baldin eta legeek edota beste erakunde batzuk besterik
esaten ez badute, hondorik gabeko zakua da, kontrako erabakiak
hartzeko aitzakia ematen dutenak.
· Kapital pribatuaren sarrera edo Burtsara irteteko aukera berariaz
aipatzen dira, baina egia da ere aipatzen dela horretarako hiru kutxen
oniritzia beharrezkoa izango dela.
· Ez zaio inongo mugarik ezartzen filialen bidez gerta daitekeen kapital
pribatuaren sarrerari.
· Autokartera aipatzen denean saihestu egiten da legeak galarazi egiten
duela hura kapital sozialaren %10etik gorakoa izatea.
IV- GIZARTE-EKINTZA: ETEKINEN %30, KUTXA BANKEK KAUDIMENA
NAHIKOA DELA IRIZTEN BADU
Bat egitearen eta banku bat sortzearen ondorioa da kutxentzat egiteko bakarra
geratzen dela, gizarte-ekintzaren kudeaketa. Finantza-jarduerak, aktiboak eta
langileak (gizarte-ekintzakoa izan ezik) bankura pasatzen dira.
Bankarizazio prozesuari egiten zitzaion kritika orokorra eta oso zabaldua zen
kutxen gizarte-ekintza gutxitu egingo zela, baina ez soilik tamaina murriztearen
ondorioz. Kontua ez baita soilik gizarte-ekintzara zenbat diru bideratzen den
(edota atal honetan zein programa sartzen den). Beste edozein bankuren gisan
lehiatzeak funtzio soziala galtzea dakar, ekoizpen-sarearekiko edota herritarren
5
beharrizanekiko konpromisoa ahultzea. Honek esan nahi du emaitza-kontua
maximizatu beharra gailentzen zaiola jatorrian kutxek zuten asmoari, hots,
solidaritateari eta esku-hartze ekonomikoari. Beraz, erabaki den bankarizazioa
hauekiko guztiekiko begibistako atzerakada da.
Gizarte-ekintzari dagokionez, akordioak dio hartara bideratuko dela gutxienik
bankuaren etekinen %30, “betiere Sozietate Zentralaren finantz-kaudimenak
eta ezarri beharreko arau erregulatzaileek ahalbidetzen badute”. Hots, gizarteekintzarako
portzentaje txikiagoa uzteko aukera irekitzen da, zalantzazko
esamolde batekin, finantz-kaudimenak aukera ematea. Harritzekoa da ez
definitzea finantz-kaudimena zer den, erreferentzia gisa har daitezkeen ratioak
badauden arren, edota zenbaki-kopuru jakinik ez ematea. Honek esan nahi du
erakunde berriaren zuzendaritzak nahierara erabakiko duela.
Aipatu beharrekoa da ere “ezarri beharreko arau erregulatzaileek ahalbidetzen
badute” esaldia. Edonork ikus dezake honek gizarte-ekintza murrizteko aukera
ematen duela, arestian aipatu dugun legez.
Egia da Bildurekin sinatu aurreko akordioan etekinen %30a gizarte-ekintzara
bideratzeko konpromisoa hiru urtetara mugatuta zegoela, eta oraingoan muga
hori ez dagoela, baina gainerako testuan ez da aldaketarik izan. Horrenbestez,
Bildurekin sartutako hobekuntzak ez du kentzen arestian aipatu den sakoneko
kritika.
Gainera, aipa daiteke azken akordioan aurreko testuaren zati bat ere jasota
dagoela, hots, datozen hiru urteetan baldintza jakin batzuk betez gero
portzentaje hori gaindituko delako konpromisoa adierazten da. Honek esan nahi
du indarrean diren betebeharren ondorioz agian %30a gainditzea ezinbestekoa
izango dela. Beraz, gizarte-ekintzara etekinen %30 bideratzeak ez du, prezeski,
atal hau indartzeko asmorik adierazten, kontrakoa baizik.
V- ONDORIOAK
ELA Kutxa Banken sorreraren aurka dago, honako arrazoiengatik:
· Finantza-sektorean hasitako erreformen harian beste urrats bat da;
horien xedea sektore guztia pribatizatzea da, eta kutxen sektoreari
eraginkortasuna kentzen diote, hauen helburua arlo pribatuaren finantzahegemonia
orekatzea izan beharko lukeenean. Krisia finantzen
desarautzeak, ekonomia espekulatiboaren pisu gero eta handiagoak eta
merkatu librearen ideologiaren nagusitasunak ekarri du. Kutxen pisu
handiagoa eta kontrol publiko areagotua beharrezkoa zen, eta horren
ordez bankarizazioa erabaki dute.
· Egungo testuingurua pribatizazioena izanik, behin eta berriz esatea
araudiak edo erakunde jakin batzuk agintzen dutenaren esanetara
egongo direla adierazten du erakundeek badakitela norabide horretan
joatekoak direla.
6
· Bankarizazioa aurrez hartutako hasierako erabakia izan da, eta beste
aukera batzuk baztertu egin dira. ELAren iritziz kutxak bat egitea eta
kutxa berri bat sortzea zela irtenbiderik egokiena. Banku bihurtzearekin
desarautzea gero eta handiagoa den une honetan erreferentzia bat
galtzen da.
· Kapital pribatua sartzeko aukera ez da ixten. Aitzitik, irekita uzten da eta
egiteko bideak ere zehazten dituzte.
· Tamainaz haztea ez da inongo irtenbidea. Erakunde erraldoiak jausi izan
dira eta, aipatu dugun legez, Europako banku handien osasuna ez da
inola ere ona.
· Aurrezki-kutxen egiteko soziala kaltetuta geratzen da, eta ez bakarrik
gizarte-ekintza. Atal honetara etekinen %30a bideratzea Kutxa Banken
esku izango da, eta beronek beti izango du konpromisoa saihesteko
modua, finantz-kaudimena hobetu beharra argudiatuta.
· Bat-egite kontratuak kutxetako Hego Euskal Herriko langileei ez die
hitzarmen propio bat izateko eskubiderik aitortzen. Gainera, Mahai
Laboraleko akordioak zehazten du kutxek 2013 amaierarako estatu
mailako hitzarmen bat sinatzeko konpromisoa hartu dutela, Kutxa
Bankeko langile guztientzat.
· Prozesua ezkutukoa izan da, goitik behera, inongo eztabaida sozialik
gabea. Gauzak egiteko era hau, erakunde sozial eta sindikalak aintzat
hartzen ez dituena, kutxen hautua izan da, baina baita alderdi politiko
guztiena ere. Bilduk akordioa sinatu aurretik ez du ELArekin hitz egin.
· Ez da bermatzen gizarte-ekintzarako baliabide egonkorrik.
· ELAren ustez akordioak onak edo txarrak edukien arabera izango dira, ez
sinatzaileak nor diren ikusita.
Horregatik guztiagatik, ELAk ezezko botoa emango du bat-egite honen
aurka, parte hartzen duen Kutxetako Administrazio-Kontseiluetan, zein
Batzar orokorretan.
No hay comentarios:
Publicar un comentario